Yeni koronavirüs (Covid-19), solunum yolu enfeksiyonuna neden olan bir virüstür. İlk olarak Çin’in Vuhan eyaletinde 2019 yılı Aralık ayının sonlarında ortaya çıkmıştır. Covid-19; hasta kişilerin konuşurken veya öksürmeleri, aksırmaları ile ortaya saçılan damlacıkların solunması ile hasta kişilerin solunum salgıları ile kirlenmiş yüzeylere dokunduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağza götürülmesi ile bulaşır. Hastalığın inkübasyon periyodu (virüs vücuda girdikten sonra semptomların başlamasına kadar geçen süre) 2-14 gün arasındadır. Hastalığın bulguları; ateş, boğaz ağrısı, öksürük, nefes darlığı, kas ağrısı, ishal, tat ve koku alamamadır. Covid-19, gribal enfeksiyon gibi başlar ve bir hafta içerisinde kişiyi günlük hayatını sürdüremeyecek kadar halsiz bırakır. Hastaların %80’i hastalığı semptomsuz (asemptomatik) ve ayakta geçirir. Hastalığın tanısı; ağız ve burundan (PCR Testi) alınan sürüntü örneğinin incelenmesi ile konulur. Herkes hastalıktan etkilenebilir fakat kronik hastalığı olanlar ve yaşlılarda hastalık daha ağır seyredebilir.
Hastalıktan korunmada 3 temel kural vardır.
- Sosyal mesafe (En az 1,5 metre)
- Maske kullanımı (Ağız ve burun tamamen kapalı olacak şekilde)
- El hijyeni (En az 20 saniye su ve sabunla elleri yıkamak ve su olmayan yerde el dezenfektanı veya kolonya ile dezenfekte etmek)
Hastalıktan korunmada diğer yollar:
- Kapalı alanları sürekli havalandırmalıyız.
- Yanımızda dezenfektan, kolonya taşıyabiliriz.
- Çalışma masalarımızı, eşyalarımızı %70 alkol içeren solüsyonlarla silebiliriz.
- Servis ile işe, okula gidiyorsak maske kullanımına dikkat etmeliyiz.
- Toplu taşıma araçlarında herkesin düzgün (doğru şekilde) maske takması önemlidir.
- Zorunlu olmadıkça asansör kullanmayalım. Asansöre maskesiz binmeyelim.
- Ateş, öksürük, nefes darlığı vb. şikâyetlerimiz varsa işe, okula gitmeyelim
- Ortak su sebilleri, çay-kahve makineleri kullanmayalım.
- Toplantıları mümkünse online sistemler üzerinden yapalım. Yapamıyorsak kalabalık olduğumuz alanları sürekli havalandıralım.
Hastalık belirtileri başlarsa en yakın sağlık kurumuna başvuralım. Sağlık kurumunun tavsiye ve uyarılarına uyalım. Hastalık tanısı konduğunda izole olmamız gerektiğini unutmayalım. Karantina sürecinde kimseyle yakın temasta olmamamız ve tedaviye uyumumuz kadar, doğru beslenme, bol sıvı alımı, uyku düzeni de önemlidir. Okulumuzda pandemi başlangıcından bugüne kadar tüm önlemler alınmış, tüm kurallara titizlikle uyulmuştur. Pandemi dönemi süreç yönetimi ve eylem planı hazırlanmış buna göre çalışmalar yapılmıştır. Vaka sayılarının hızla artmaya devam ettiği şu günlerde bizler de tüm tedbirlere uyarak mecbur değilsek evden çıkmayarak pandeminin sonlanmasına katkıda bulunabiliriz.
Sağlıklı günlerde görüşmek dileğiyle, sağlıkla kalın evde kalın!
Dr. Ece ZAMANER
Özel Ege Lisesi Okul Doktoru